عمق چاله صفحه ستون برای سایزهای مختلف چقدر باید باشه؟


عمق چاله صفحه ستون برای سایزهای مختلف چقدر باید باشه؟
اگه داری فونداسیون یه سازه فلزی رو میسازی و ستونهات قراره با صفحه ستون (Base Plate) روی بتن قرار بگیرن، یکی از سوالای مهمی که باید جواب بدی اینه:
عمق چالهای که صفحه ستون توش قرار میگیره چقدر باید باشه؟
جواب به این سوال خیلی بستگی داره به وزن ستون، نوع خاک، ابعاد صفحه ستون و اینکه قراره چقدر بار بهش وارد بشه. اما ما اینجا اومدیم تا راه رو برات ساده کنیم. نه با فرمولای عجیب، بلکه با اصول کاربردی و عددهایی که مهندسای اجرایی واقعا استفاده میکنن.
اول از همه بدونیم اصلاً چرا چاله؟
چاله صفحه ستون برای اینه که بشه بتن مگر (بتن نظافت) و ملات اطراف صفحه رو ریخت تا اتصال محکمتری با فونداسیون ایجاد شه. عمق درستش باعث میشه:
اتصال فلز به بتن بهتر بشه
صفحه ستون تراز بشه
بعد از بتنریزی، دچار نشست یا حرکت نشه
چند نکته مهم و ساده در مورد عمق چاله صفحه ستون
عمق چاله هیچوقت نباید کمتر از ۱۰ سانتیمتر باشه.
در سازههای سنگین و صنعتی، این عمق میتونه تا ۳۰ سانتیمتر هم بره.
معمولاً بالای چاله با بتن مگر پر میشه، پس باید فضا برای اون در نظر بگیری.
یه قانون ساده: همیشه حداقل ۵ سانتیمتر فضای آزاد زیر صفحه ستون داشته باش که با ملات پر بشه.
جدول پیشنهادی عمق چاله صفحه ستون بر اساس ابعاد
سایز صفحه ستون (cm) | نوع سازه (تقریبی) | عمق چاله پیشنهادی (cm) |
---|---|---|
30×30 | سوله سبک / انباری | 10 – 15 |
40×40 | ساختمانهای فلزی سبک | 15 – 20 |
50×50 | ساختمانهای چند طبقه | 20 – 25 |
60×60 | سالنهای صنعتی متوسط | 25 – 30 |
70×70 به بالا | جرثقیل سقفی / نیروگاه | 30 – 35 |
📌 نکته: اگه خاک زیر کار ضعیفه یا منطقهات نشست زیادی داره، بهتره عمق رو بیشتر در نظر بگیری و حتماً با مهندس سازه مشورت کنی.
یه سوال رایج:
اگه صفحه ستون بزرگ باشه، ولی سازه سبک باشه، باز هم باید چاله عمیق باشه؟
نه لزوماً. عمق چاله به وزن و بار وارده هم ربط داره. مثلاً اگه یه صفحه ۶۰×۶۰ برای یه سازه موقت یا سبک استفاده شده، عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر هم میتونه کافی باشه. ولی اگه همون صفحه برای یه سازه سنگین استفاده بشه، اونوقت عمق باید بیشتر بشه.
یه سوال دیگه:
اگه عمق چاله کم باشه چی میشه؟
ممکنه ملات زیر صفحه ستون ترک بخوره
صفحه ستون تراز نمونه
اتصال سازه ضعیف شه
تو بلندمدت نشست کنه و سازه آسیب ببینه
یه نکته اجرایی مهم برای کارگرها و پیمانکارها
حتماً قبل از اجرای صفحه ستون، کف چاله رو بتن مگر بریز. یعنی یه لایه نازک بتن برای تمیزکاری و تراز بودن. ضخامتش معمولاً بین ۵ تا ۷ سانتیمتره. بعد از خشک شدن مگر، میتونی صفحه ستون رو تراز کنی و ملات نهایی رو بریزی.
برای سازههای پیشساخته چطور؟
در سازههایی مثل سولههای پیچ و مهرهای یا اسکلتهایی که از قبل ساخته شدن، ممکنه صفحه ستونها از قبل در نقشه مشخص باشن. اونجا بهتره حتماً مطابق دیتیل نقشه و نظر ناظر، عمق رو اجرا کنی. چون بعضی وقتا عمق کم میگیرن ولی از گروت صنعتی استفاده میکنن که مقاومت زیادی داره.
اگر دنبال قیمت روز صفحه ستون هستی…
برای اینکه قیمت دقیق صفحه ستون با سایز و ضخامت موردنظرت رو ببینی، کافیه بری به صفحه قیمت صفحه ستون در سایت آهن آلات ایران. اونجا همه سایزها و نرخها رو مرتب برات لیست کردیم. حتی میتونی مشاوره رایگان هم بگیری تا مطمئنتر خرید کنی.
ماشین حساب محاسبه عمق چاله
محاسبه عمق چاله صفحه ستون
🎓 آموزش استفاده از ماشین حساب محاسبه عمق چاله صفحه ستون
ورودیها را وارد کنید:
بار کل وارد بر ستون (کیلوگرم): وزن کل بارهایی که ستون باید تحمل کند.
ابعاد صفحه ستون (سانتیمتر): طول و عرض صفحه ستون که قرار است روی زمین قرار گیرد.
ظرفیت مجاز خاک (کیلوگرم بر سانتیمتر مربع): توان تحمل فشار خاک زیر صفحه ستون.
ضریب اطمینان: عددی که برای افزایش اطمینان در محاسبات استفاده میشود (مثلاً 1.5).
دکمه “محاسبه” را بزنید:
فرم اطلاعات وارد شده را پردازش کرده و عمق چاله صفحه ستون لازم را محاسبه میکند.نتیجه را مشاهده کنید:
عمق چاله صفحه ستون مورد نیاز به سانتیمتر نمایش داده میشود. این مقدار نشان میدهد چاله تا چه عمقی باید حفر شود تا بار به خاک انتقال یابد.
ظرفیت باربری خاک معمولی (خاک رس، شن، ماسه معمولی بدون تراکم خاص) معمولاً حدود 1.5 تا 3 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع (kg/cm²) هست.
برای موارد رایج:
خاک رس معمولی: حدود 1.5 kg/cm²
خاک ماسهای متوسط: حدود 2 تا 3 kg/cm²
خاک متراکمتر یا شن ریزتر: تا 4 kg/cm²
البته این مقادیر تقریبی هستند و برای طراحی دقیق حتماً باید آزمایش خاکشناسی (مثل آزمایش نفوذ استاندارد یا SPT) انجام شود.
پس در فرم اگر مقدار ظرفیت خاک وارد نکردی، معمولاً عدد بین 1.5 تا 3 رو به عنوان پیشفرض در نظر میگیرن.
ماشین حساب محاسبه عمق چاله بسیار کاربردی بود. ممنون از سایت آهن آلات ایران